Het punt van de ellipsvormige baan van een planeet, planetoïde of komeet dat het verst van de Zon is gelegen. Spreek uit “afelium”, niet “ap-helium”; in het Italiaans schrijft men trouwens afelio.
In het aphelium is de snelheid van het hemellichaam op zijn baan het kleinst.
De Aarde bereikt het aphelium van haar baan begin juli. De precieze datum en de afstand zijn van jaar tot jaar veranderlijk, omwille van storingen (aantrekking) door de planeten en de Maan. Bijvoorbeeld:
| De Aarde in het aphelium | |||
| Jaar | Datum | UT | Afstand in AE |
| 2020 | 4 juli | 12h | 1.016 694 |
| 2021 | 5 juli | 22h | 1.016 729 |
| 2022 | 4 juli | 7h | 1.016 715 |
| 2023 | 6 juli | 20h | 1.016 681 |
| 2024 | 5 juli | 5h | 1.016 725 |
Vele mensen in het noordelijk halfrond kunnen moeilijk aannemen dat de Aarde in de zomer het verst van de Zon staat. In feite heeft de veranderlijke afstand Aarde-Zon een veel kleiner effect op de temperatuur dan de seizoenen. Het is warmer in de zomer dan in de winter omdat de dagen dan langer zijn én de Zon hoger aan de hemel staat. Hoe hoger de Zon staat, hoe meer licht en warmte er op een horizontale vierkante meter valt. Zie Perihelium.