Efemeride voor de fysische waarneming van de Zon 2022

De Zon draait zoals de Aarde om een as. Dit gebeurt echter veel langzamer dan de Aarde en het duurt ongeveer 27 dagen voor we een zonnevlek een volledige omwenteling zien voltooien. De rotatieduur varieert en hangt af van de breedte op de Zon (de heliografische breedte). De rotatie-as van de Zon staat niet precies loodrecht op het vlak van de aardbaan, maar helt om een hoek van 7°. Op de Aarde is de nulmeridiaan gedefinieerd als de meridiaan die loopt door de sterrenwacht van Greenwich, zodat dit geografische coördinatennet vast ligt ten opzichte van het aardoppervlak. Maar op de Zon is er geen vaste structuur. Daarom werd door de Engelse astronoom R. C. Carrington (1826-1875) een willekeurig lengtesysteem bedacht. De nulmeridiaan op de Zon is wiskundig gedefinieerd, en voor de siderische rotatieduur (ten opzichte van de sterren) werd per definitie exact 25.38 dagen gekozen. Dat komt overeen met een synodische rotatieduur (ten opzichte van de bewegende Aarde) van gemiddeld 27.2752 dagen.

De tabel geeft, voor 0h UT van elke dag van 2021, de waarden (in graden en decimalen) van de hoeken P, B0 en L0. Deze gegevens hebben betrekking op de manier waarop wij vanaf de Aarde tegen de Zon aankijken. Ze zijn van belang voor wie, op basis van foto’s of tekeningen van de zonneschijf, posities van zonnevlekken (heliografische lengte en breedte) wil afleiden. De positiehoek P van de rotatie-as van de Zon heeft betrekking op het noordelijk uiteinde van deze as. Deze positiehoek wordt geteld vanaf het noordpunt van de zonneschijf, positief naar het oosten, negatief naar het westen. B0 en L0 zijn de heliografische breedte en lengte van het middelpunt van de zonneschijf. Per dag neemt L0 met gemiddeld met 13.20 graden af.